समानार्थी शब्द शिष्यवृत्ती परीक्षा

समानार्थी शब्द

 

    अभिनेता – नट

 अश्व – घोडा ,तुरग,वारू,तुरंगम,वाजी

       अपराध –गुन्हा

     अग्नि – विस्तव,वन्ही ,पावक ,अनल,आग

    अत्याचार – जुलूम,अन्याय

      अचल – पर्वत,स्थिर,शांत

     अपाय – इजा,त्रास

     अमृत – संजीवनी,सुधा,पीयूष

      अवचित – अचानक,एकदम

      अवर्षण – दुष्काळ

    अमित – अगणित,असंख्य,अमर्याद 

    अस्त – मावळणे

     अविरत – अखंड,सतत

       अर्थ – मतलब,उद्देश,हेतू,भावार्थ,तात्पर्य,भाव

   अक्षय – न संपणारा

     अही – भुजंग,सर्प,साप 

     अवहेलना – अपमान

       अनर्थ – संकट,अरिष्ट

     अनुरक्ता – प्रेमात पडलेली

       अभियान – मोहीम 

     अभिषेक – अभिशेष,अभिषव

       अभ्यास – सराव,व्यास…

  अश्व – घोडा ,तुरग,वारू,तुरंगम,वाजी

      अपराध -गुन्हा

    अग्नि – विस्तव,वन्ही ,पावक ,अनल,आग

       अत्याचार – जुलूम,अन्याय

    अचल – पर्वत,स्थिर,शांत

     अपाय – इजा,त्रास

      अमृत – संजीवनी,सुधा,पीयूष

    अवचित – अचानक,एकदम

      अवर्षण – दुष्काळ

    अमित – अगणित,असंख्य,अमर्याद 

      अस्त – मावळणे

    अविरत – अखंड,सतत

   अर्थ – मतलब,उद्देश,हेतू,भावार्थ,तात्पर्य,भाव

    अक्षय – न संपणारा

 अही – भुजंग,सर्प,साप 

     अवहेलना – अपमान

       अनर्थ – संकट,अरिष्ट

   अनुरक्ता – प्रेमात पडलेली

    अभियान – मोहीम 

      अभिषेक – अभिशेष,अभिषव

      अभ्यास – सराव,व्यासंग,परिपाठ

     अरण्य – वन,रान,कानन,जंगल,विपिन,अटवी

     अभिनय – हावभाव,अंगविक्षेप

  अहंकार – घमेंड,गर्व

    आगत्याने – स्वागतशील दृष्टीने

    अर्जुन – पार्थ,भारत,किरीट,फाल्गुन,धनंजय

   आई – माय,माऊली,माता,जननी,जन्मदात्री,मातोश्री

   आमूलाग्र – मुळापासून शेंड्यापर्यंत 

    आरसा – दर्पण

    आकांक्षा – इच्छा

       आण – शपथ

      आकाश – नभ,गगन,अंबर,आभाळ,खग,व्योम,तारांगण,अवकाश,अंतरिक्ष 

     आयुष्य – जीवन

      आळशी – ऐदी,कामचुकार,सुस्त,मंद,निरुद्योगी,उठाळ,आळसट 

      आनंद – आमोद,हर्ष,तोष,मोद,संतोष,प्रमोद

     आस्था -जिव्हाळा,आदर,अगत्य,आपुलकी 

     आश्चर्य – अचंबा,नवल,विस्मय 

    आज्ञा – हुकूम,आदेश

     आपत्ती – संकट

     आकाशवाणी – नभोवाणी 

  आहार – भोजन,खाद्य

     आमरण – मरेपर्यंत 

     आसन – बैठक

    आठवण – स्मरण,स्मृती

     आस – इच्छा,मनीषा

      आसक्ती – हव्यास,लोभ

      अंग – तनू,काया,शरीर,देह

     अंगार – निखारा

   अंगना – स्त्री

     अंत – अखेर,शेवट

    अंतरिक्ष – अवकाश

      इहलोक – मृत्यूलोक

     इशारा – खूण,सूचना

     इंदू – चंद्र

    इंद्र – देवेंद्र ,सुरेन्द्र

      इच्छा – मनीषा,अपेक्षा,आशा,वासना,आराजू,आकांक्षा

     ईश्वर – प्रभू,परमेश्वर,देव,ईश,अलक्ष,अलक,आनंदघन

    उणीव – न्यून,न्यूनता,कमतरता

      उपवन – बाग,बगीचा,उद्यान,वाटिका

      उदर – पोट

       उतारू – यात्रिक,प्रवासी. यात्रेकरू

    उदास – खिन्न,दु:खी

    उपनयन – मुंज

      उंट – उष्ट्र,उष्टर

       उत्कर्ष – भरभराट,वाढ,संपन्नता

     उपद्रव – छळ,त्रास

       ऊर्जा –शक्ती

      ऊन – ऊर्ण,लोकर 

      ऋषि – साधू,मुनी

    एकजूट – ऐक्य,एकता,एकी

       ऐतोबा – काम न करणारा

    ऐश्वर्य – वैभव,श्रीमंती

     औक्षण – ओवाळणे

      कष्ट – मेहनत,श्रम

    करमणूक – मनोरंजन

       कट – कारस्थान

     कटी – कंबर

       कृष्ण – मुरलीधर,देवकीपुत्र,मुरारी,कन्हैया,वासुदेव,कान्हा,

       कठोर – निर्दय,निष्ठुर

      कनक – कांचन,सोने,सुवर्ण,हेम

      कमळ – अंबुज,पंकज,राजीव,पुष्कर,कुमुदिनी,सरोज,पद्म,नलिनी,नीरज,अब्ज

       कपाळ – भाल,लल्लाट,मस्तक,कपोल,अलिक,निढळ

     काठ – किनारा,तीर,तट

       कासव – कूर्म,कच्छ,कमठ,कच्छप

    काळजी – आस्था,फिकीर,कळकळ,चिंता  

       कान – श्रवण,श्रोत्र,कर्ण

      काळोख – तिमिर,अंधार,तम

     कावळा – एकाक्ष,काक,वायस,काऊ

      काष्ठ – लाकूड

      किल्ला – तट,दुर्ग,गड

     किंकर – अनुचर,सेवक,दास,भृत्य,

       किरण – रश्मी,कर,अंशु,मयुख

      किमया – चमत्कार,जादू

       क्रीडा – मौज,खेळ,विहार,विलास,मनोरंजन

       कुटी – झोपडी

       कुरूप – बेढब,विद्रूप,आकाररहित

       कोकीळ – पिक,कोयल,कोगुळ

      कृपण – चिक्कू ,कंजूष,हिमटा,खंक,कोमटा  

       कृश – हडकुळा

      खडक – पाषाण ,खूप मोठा दगड

    खटाटोप – मेहनत,प्रयत्न,धडपड

       खल – दुष्ट,नीच,दुर्जन

      खळ – दुर्जन 

       खजिना -भांडार,तिजोरी,द्रव्य,कोश

      खग – विहग,पक्षी,द्विज,अंडज,शंकुट

      खड्ग – तलवार

      खूण – निशाणी,चिन्ह,संकेत

      खून – हत्या,वध

      खेडे – ग्राम,गाव

      खंत – दु:ख,खेद

       ख्याती – कीर्ती,प्रसिद्धी

      गवई – गायक

      ग्रंथ – पुस्तक

     गरज – निकड,आवश्यकता,जरूरी

    गनीम – अरी,शत्रू

     गर्व – अहंकार

       गरुड – खगेंद्र,द्विजराज,वैनतेय,खगेश्वर

      गणपती - लंबोदर,गौरीसुत,गजानन,विनायक,एकदंत,प्रथमेश,गजवदन,गौरीनंदन,गणेश,विघ्नहर्ता,गणराय,चिंतामणी 

       गरुड – द्विजराज,वैनतेय,खगेंद्र

      गृहिणी – घरधनीण

     गर्दी – खच,दाटी

      गाणे – गीत

      गाय – गो,धेनू,गोमाता

     गोष्ट – कहाणी,कथा

       गौरव – सत्कार,सन्मान,अभिनंदन 

    गंध – परिमळ ,वास

      घर – गृह,सदन,निवास,निकेतन,आलय,भवन,धाम 

     घोडा – अश्व,हय,तुरग,वारू

      घास – कवळ,ग्रास

      चेहरा – मुख,तोंड,आनन,वदन

      चौफेर – सर्वत्र,चहूकडे

       चंद्र – शशांक,शशी,राजनीनाथ,इंदू,सुधाकर,सोम,हिमांशु,शुधांशु,निशानाथ,विधू

       चांदणे – ज्योत्स्ना,चंद्रिका,कौमुदी,

      चवताळणे – रागावणे,चिडणे 

       छडा – आवड,नाद

     छिद्र – भोक

   जरा – म्हातारपण

      जरब – दबदबा,दरारा,धाक,दहशत,वचक

       जयघोष – जयजयकार

       जमीन – भू,भूई,भूमी 

      जिन्नस – पदार्थ

       जीवन – पाणी,आयुष्य,जल

       जिव्हाळा – प्रेम,माया,ममता

      जीर्ण – जुने

      ज्येष्ठ – वरिष्ठ,मोठा

      जल – जीवन,पाणी,नीर,सलिल,उदक

      झाड – तरु,वृक्ष,द्रुम,पादप,शाखी,अगम 

      झुंबड – रीघ,गर्दी,थवा,दाटी,खच

       झुंज – संग्राम,लढा,संघर्ष

   झेंडा – निशाण,ध्वज,पताका

      झोका – हिंदोळा

       टंचाई – कमतरता

 

       ठसा – खूण

     ठग – लुटारू

      ठक – लबाड

     ठेकेदार – मक्तेदार,कंत्राटदार

       डोके – शिर,मस्तक,माथा,शीर्ष 

      डोंगर –नग,पर्वत,अचल,शैल

      डोळे -अक्ष,चक्षू,नेत्र,लोचन,नयन,आवाळू

     ढग – जलद,मेघ,अंबुद,अभ्र,पयोद

      ढीग – रास

      तलाव – सारस,कासार,तळे,तटाक,तडाग,सरोवर

      त्वेष – आवेश,स्फुरण 

     तरुण – युवक,जवान

    तारुण्य – ज्वानी,यौवन,जवानी

      ताकद – बल,शक्ती

    तोंड – तुंड,मुख,आनन,वदन 

     तारे – चांदण्या,नक्षत्रे,तारका

       तारू – गलबत,जहाज

      तलवार – खड्ग,समशेर

      तिमिर – काळोख,अंधार

       तृष्णा – लालसा,तहान

      तृण – गवत

      तुरुंग – कैदखाना,कारागृह,बंदीखाना

      थंड – गार,शीतल,शीत

       थवा – घोळका,गट,समुदाय,जमाव,चमू

       दंत – दात

       दंडवत – नमस्कार

    दास – नोकर,चाकर

      दारा – पत्नी,बायको

     दानव – दैत्य,असुर,राक्षस

      दागिना – भूषण,अलंकार

       दिन – वासर,दिवस,अह,वार 

       दीन – गरीब

      दुजा – दुसरा

       दुनिया – जग

      दुर्दशा – दु:स्थिति,दुरवस्था

    दुर्धर – गहन,कठीण

      दूध – दुग्ध,पय,क्षीर

       दैत्य – असुर,राक्षस,दानव

      देव – ईश्वर,ईश,सुर,परमेश,अमर,परमेश्वर

       दैन्य – दारिद्रय

       देऊळ – देवालय,राऊळ,मंदिर

   धरती – पृथ्वी,वसुंधरा,धरणी,क्षोणी,वसुधा,धरित्री,मही,भूमी,रसा,अवनी

   धवल – शुभ्र,पांढरे

       धनुष्य – कोदंड,चाप,तिरकमठा,धनू,कमटा,कार्मुक

      धन – संपत्ती,पैसा,वित्त,संपदा,द्रव्य,दौलत 

     धूर्त – भांडखोर,लबाड,लुच्चा,चलाख,अरकाट,लफंगा,कावेबाज

    नगर – पूर,पुरी,शहर

     नजराणा – उपहार,भेट

      नवनीत – लोणी

      नवरा – वल्लभ,पती,भ्रतार,कांत,धव,भर्ता

    नमस्कार – वंदन,प्रणिपात,नमन,अभिवादन

       नदी – तटिनी,सरिता,जीवनदायिनी,तरंगिणी

   नृप – भूपाळ,भूपती,भूप,राजा,महीपती,नरेश

    नाथ – स्वामी,धनी

     निष्णात – प्रवीण,तरबेज

      नारळ – नारिकेल,श्रीफळ

     निर्जन – ओसाड

     निर्झर – झरा

       निर्वाळा – खात्रीपूर्वक

      निर्मळ – स्वच्छ

       नीच – अधम,तुच्छ,चांडाळ

      नेता – पुढारी,नायक

      नैपुण्य – कौशल्य

     नोकर – दास,सेवक,चाकर,उलिंग,आर्यिक

      नौदल – आरमार

    पशू – जनावर,श्वापद,प्राणी

     पती – भ्रतार,नवरा

     पक्षी – पाखरू,खग,द्विज,विहग,अंडज,विहंग

  पत्नी – बायको,कांता,अर्धांगिनी,दार,भार्या,कलत्र,जाया       पर्वत – अद्री,गिरी,नग,अचल,शैल

 परिमल – सुगंध,सुवास

   पाणी – पय,जल,उदक,नीर,वारी,जीवन,सलील,अंबू तोय

   पारंगत – तरबेज,निपुण

 

     पान – पत्र,पल्लव,पर्ण

    पार्वती – उमा,भवानी,गौरी,कन्याकुमारी,दुर्गा,काली 

   पाय – पाद,पद,चरण

   पारिपत्य – शिक्षा,दंड,पराभव

   पुरुष – मर्द,नर

   पुढारी – नेता,नायक,धुरीण,अग्रणी

   पूजा – सेवा,अर्चना,अर्चा

    पैसा – दाम 

   पोपट – रावा,शुक,राघू,कीर

   पोरका – आई-बाप नसलेला,निराधार

    पंक – चिखल

  पंक्ती – ओळ,पंगत,रांग

    पंडित – विद्वान,शास्त्री,बुद्धिमान

    प्रकाश – तेज,उजेड

     पृथ्वी – धरणी,धरती,वसुंधरा,रसा,भू,धरा,क्षमा,मही,भूमी,धरित्री

   प्रजा – रयत,लोक,जनता

   प्रपंच – संसार

   प्रतीक – खूण,चिन्ह

  प्रगल्भ – शहाणा,प्रौढ,गंभीर

   प्रासाद – वाडा,मंदिर

   प्रताप – शौर्य,पराक्रम

   प्रघात – पद्धत,चाल,रिवाज,रीती

  प्रवीण – कुशल,पटू,निपुण,हुशार,निष्णात,तरबेज 

 प्राचीन – पुरातन,जुनाट,पूर्वीचा

 प्रात:काळ – उषा,पहाट,सकाळ

  प्रेम – लोभ,स्नेह,माया,प्रीती,अनुराग 

 पर्वत – नग,गिरी,अचल,शैल,अद्री

  फूल – सुमन,सुम,कुसुम,पुष्प

    बहर – सुगी,हंगाम

    बक – बगळा

    बळ – शक्ती,जोर,ताकद,सामर्थ्य

   बाग – उद्यान,उपवन,बगिचा 

   बाप – पिता,वडील,तात,जन्मदाता,जनक

  बाण – शर,तीर,सायक

    बिकट – कठीण,अवघड 

   बेडूक – दर्दुर,मंडुक

    ब्राह्मण – द्विज,विप्र

   ब्रह्मदेव – विधी,चतुरानन,प्रजापती,कमलासन,ब्रह्मा,विरंची

   बांधेसूद – सुडौल,रेखीव

   बेढब – बेडौल

   बैल – पोळ,खोंड,वृषभ

    बंधन – मर्यादा,निर्बंध

      बंधू – भ्राता,भाऊ

    ब्रीद – प्रतिज्ञा,बाणा

   भगिनी – बहीण

   भरवसा – खात्री,विश्वास

   भरभराट – चलती,समृद्धी,चलती

    भार – ओझे

  भाऊ – भ्राता,सहोदर,बंधू 

     भान – जागृती,शुद्ध

    भांडण – झगडा,कलह,तंटा 

  भाऊबंद – सगेसोयरे,नातेवाईक,आप्त

  भांडखोर – कलभांड,कलांट,कळाम,कलागती,कलाझंगडी    

   भुंगा – भृंग,अलि,भ्रमर,मिलिंद,मधुप 

   भू – धरा,भूमी,जमीन,धरित्री,धरणी

     भेद – भिन्नता,फरक

  भेकड – भीरु,भ्याड,भित्रा

   महिमा – मोठेपणा,थोरवी,माहात्म्य

 मनसुबा – विचार,बेत

 मकरंद – मध

   महा – मोठा,महान

  मलूल – निस्तेज

   मंदिर – देवालय,देऊळ

   मयूर – मोर

 मत्सर – असूया,द्वेष

  मार्ग – वाट,सडक,पथ,रस्ता

   माणूस – मनुज,मनुष्य,मानव

   मानव – माणूस,नर,मनुष्य,मनुज

 मित्र –सखा,स्नेही,दोस्त,सोबती,सवंगडी,

   मासा – मत्स्य,मीन

  मित्र – स्नेही,सोबती,दोस्त,साथीदार,सवंगडी

  मुलामा – लेप

  मुलगा – आत्मज,सुत,लेक,पुत्र,नंदन,तनय,तनुज

 मुलगी – आत्मजा,तनया,पुत्री,दुहिता,सुता,कन्या,तनुजा,नंदिनी 

 मूषक – उंदीर

  मेष – मेंढा

 मोहिनी – भुरळ

  मौज – गंमत,मजा

   मंगल – पवित्र

   याचक – भिकारी

  यज्ञ – मख,याग,होम

  यातना – दु:ख,वेदना

     यान – अंतराळवाहन  युवती – तरुणी

      युद्ध – लढाई,रण,संग्राम,समर,संगर

  रक्त – असु,रुधिर,शोणित,असुत

  रात्र – यामिनी,रजनी,निशा,रात

   रस्ता – वाट,पथ,मार्ग

   रागीट – संतापी,कोपी,कोपिष्ट 

   रुक्ष – नीरस,कोरडे

   राजा – भूपती,नरेश,नरेंद्र,भूपाल,नृप

  राग – क्रोध,रोष,त्वेष,संताप,कोप

 रयत – प्रजा,जनता

 रोष – राग

  रंक – गरीब

  लढा – संघर्ष,लढाई

  लाज – भीड,शरम

   लक्ष्मी – कमला,रमा,वैष्णवी,श्री,इंदिरा 

·       लाडका – आवडता

·       लावण्य – सौंदर्य

·       वर – भ्रतार,नवरा,पती

·       वल्लरी – लता,लतिका,वेल

·       वंदन – प्रणाम,नमन,नमस्कार,प्रणिपात,अभिवादन

·       वर्षा – पावसाळा,पाऊस

·       वचक – दरारा,धाक

·       वस्त्र – वसन,कपडा,अंबर,पट

·       वत्स – बालक,वासरू

·       वारा – वात,वायू,मरुत,अनिल,समीर,पवन,मारुत,समीरण,हवा 

·       वासना – इच्छा

·       वाली – कैवारी,रक्षणकर्ता

·       वानर – मर्कट,कपी,शाखामृग,माकड,

 ·       वायदा – करार

·       विलंब – उशीर

·       विष्णू – रमेश,रमापती,मधुसूदन,चक्रपाणि,नारायण,केशव,हृषीकेश,गोविंद,पुरुषोत्तम

·       विमल – निर्मळ,निष्कलंक

·       विवंचना – चिंता,काळजी

·       विद्रूप – कुरूप

·       विनय – नम्रता

·       विस्तृत – विस्तीर्ण,विशाल

·       विस्मय – नवल,आश्चर्य

·       विहार – सहल,क्रीडा,भ्रमण

·       विलग – अलग,सुटे

·       विषण्ण – कष्टी,खिन्न

·       वीज – चंचला,सौदामिनी,चपला,तडिता,विद्युल्लता,विद्युत

 ·       वेश – पोशाख

·       व्यथा – दु:ख

·       व्रण – क्षत,खूण

·       व्याकूल – कासावीस,दु:खी

·       शव – प्रेत

·       शंकर -महेश,महादेव,निळकंठ,रुद्र,सांब,महेश,भालचंद्र,त्रिनेत्र,दिगंबर,शिव

·       शक्ती – जोर,बळ,सामर्थ्य,ताकद,ऊर्जा

·       शर – तीर,बाण,सायक

·       शत्रू – रिपू,अरी,वैरी,दुश्मन

·       शेज – अंथरूण,शय्या,बिछाना

·       शिकारी – पारधी

·       शिक्षक – गुरु,मास्तर,गुरुजी

 ·       शीघ्र – जलद,लवकर

·       शीण – थकवा

·       शेतकरी – कृषीवल,कृषक

·       शेष – अनंत,वासुकी

·       शिकस्त – पराकाष्ठा

·       सज्जन – संत

·       सह्याद्री – सह्याचाल,सहयगिरी

·       समाधान – संतोष,आनंद

·       समुद्र – सिंधू,रत्नाकर,सागर,जलनिधी,जलधी,पयोधी,उद्धी,,अंबुधी 

·       समय – वेळ

·       सकल -  अखिल,समस्त,सर्व,सगळा

·       सनातनी – कर्मठ

·       साप – भुजंग,सर्प,अही

·       संहार – विनाश,नाश,विध्वंस,सर्वनाश

·       स्वच्छ – साफ,निर्मळ,नीटनेटका

·       स्तुती – कौतुक,प्रशंसा

·       साधू – संन्यासी

·       साथ – संगत,सोबत

·       सुगम – सोपा,सुकर,सुलभ

·       सुरेल – गोड

·       सोने – हिरण्य,कांचन,कनक,हेम,सुवर्ण 

·       सुंदर – छान,देखणे,सुरेख,मनोहर,रम्य,रमणीय

·       सीमा – मर्यादा,शीव,वेस

·       सेवक – नोकर,दास

·       सैन्य – दल,फौज

·       संघ – चमू,समूह,गट

·       संशोधक – शस्त्रज्ञ

·       संदेश – निरोप

·       संघर्ष – टक्कर,कलह,झगडा,भांडण

·       संकल्प – मनसुबा,बेत

·       स्वामी – मालक,धनी

·       स्वेद – घर्म,घाम

·       सूर्य – भास्कर,रवी,आदित्य,भानू,दिनमणी,दिनकर,वासरमणी,सविता,मित्र,मार्तंड,चंडांशू

·       संग्राम – समर,संगर,लढाई,युद्ध

·       संशय -शंका

·       संहार – विनाश,नाश,सर्वनाश

·       सिंह – केसरी,वनराज,मृगेंद्र,पंचानन,मृगराज,

·       स्त्री – वनिता,महिला,नारी,कामिनी,ललना,अबला

·       हताश – निराश

·       हरिण – कुरंग,सारंग,मृग

·       हत्ती – कुंजर,गज,नाग,सारंग

·       हात – हस्त,पाणि,कर,बाहू,भुजा

·       हिम – बर्फ

·       हिरमोड – विरस 

·       हिंमत – धाडस,धैर्य

·       ह्रदय – अंत:करण,हिरित,अंतर

·       हुशार – चाणाक्ष,चतुर,चलाख,कलमतारश,कसबी

·       होडी – नौका,तर,नाव

·       क्षत – माफी

·       क्षय – ह्रास,झीज

·       क्षीण – अशक्त

 ·       क्षीर – दूध

·       क्षुधा – भूक

·       क्षेम – हित,कल्याण,कुशल

·       क्षोभ – क्रोध